“Τελικά σχετίζεται ο λυκίσκος με την ινδική κάνναβη;”

Αμέτρητες φορές έχω ακούσει αυτή την ερώτηση, και συνήθως μόλις κάποιος δοκιμάσει μια πολύ ρητινώδη IPA.

Η απάντηση στην ερώτηση είναι και ναι και όχι.

Το γεγονός ότι και ο humulus lupulus (λυκίσκος) και η cannabis sativa (ινδική κάνναβη) έχουν παρόμοια οργανοληπτικά χαρακτηριστικά (γεύση και άρωμα) θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη κοινής καταγωγής, σίγουρα όμως δεν αποτελεί απόδειξη. Πολλά φυτά παράγουν παρόμοια αρωματικά μόρια, γνωστά ως τερπένια και τερπενοειδείς ενώσεις, όπως οι λεμονιές (που παράγουν λιμονένιο), η λεβάντα (λιναλοόλη) και τα κωνοφόρα (πινένιο), κανένα από αυτά όμως δεν σχετίζεται με την ινδική κάνναβη ή το λυκίσκο.

Τα τερπένια είναι μια τάξη οργανικών ενώσεων που αποτελείται από κύτταρα. Όλα ξεκινούν με μια συγκεκριμένη μοριακή βάση που λέγεται ισοπρένιο. Δεν θα επεκταθώ στη βιοσύνθεση των τερπενίων, αλλά είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι όλα τα τερπένια δημιουργήθηκαν χρησιμοποιώντας ένα ή περισσότερα αντίγραφα του ισοπρενίου. Μερικά από τα βασικά αρωματικά τερπένια του λυκίσκου είναι το μυρκένιο, το βήτα-πινένιο και το άλφα-χουμουλένιο – αυτές και άλλες παρόμοιες αρωματικές ενώσεις είναι επίσης που δίνουν στα φυτά της κάνναβης το χαρακτηριστικό τους άρωμα.

Η βασική πικραντική ένωση του λυκίσκου, τα άλφα-οξέα ή χουμουλόνη, είναι επίσης τερπενοειδές (προέρχεται από τερπένια). Το βασικό δραστικό συστατικό στον μπάφο που καπνίζεις είναι τετραϋδροκανναβινόλη, επίσης τερπενοειδές.

Τερπένια και Τερπενοειδή

Επάνω σειρά: κοινά αρωματικά τερπένια που συναντώνται στην κάνναβη και το λυκίσκο.
Κάτω σειρά: τα τερπενοειδή στο λυκίσκο που δίνουν στη μπύρα την πικρή της γεύση και καθιστούν την κάνναβη ψυχοδραστικό ναρκωτικό.

Έτσι λοιπόν, αν τα τερπένια δεν βρίσκονται αποκλειστικά στο λυκίσκο και τη μαριχουάνα, πώς ξέρουμε ότι σχετίζονται;

Ο Humulus και η Cannabis είναι στην πραγματικότητα δύο γένη της οικογένειας Κανναβοειδών, μιας ταξινομικής οικογένειας που έχει υποστεί αρκετές αλλαγές τα τελευταία χρόνια. Τα πρώτα χρόνια της φυτολογικής ταξινόμησης, οι βιολόγοι ομαδοποιούσαν τα φυτά με βάση τις δομικές ομοιότητες που παρατηρούσαν. Με βάση τη βοτανική, τα φύλλα στα φυτά της οικογένειας Κανναβοειδών έχουν σε γενικές γραμμές λοβό σε σχήμα παλάμης με παραφύλλα. Επίσης, έχουν πάντοτε κυστόλιθους (κρυστάλλους ανθρακικού ασβεστίου που επικάθονται σε ειδικά ενδοκυτταρικά οργανίδια). Με εξαίρεση το λοβό σε σχήμα παλάμης, τα υπόλοιπα δε μου λένε και πολλά, οπότε θα πρέπει να εμπιστευτώ την κρίση των φυτολόγων.

Παλαμοειδή λοβωτά φύλλα

Τα νεύρα (λοβοί) στα φύλλα τόσο της ινδικής κάνναβης (φωτογραφία) αλλά και του λυκίσκου ξεκινούν από κοινό σημείο, θυμίζοντας σχήμα παλάμης με δάχτυλα.

Πριν το 1990, όλες αυτές οι εξωτερικές ομοιότητες τοποθέτησαν το λυκίσκο και την ινδική κάνναβη στην ίδια οικογένεια, στην ευρύτερη τάξη των Κνιδωδών. Κι εκεί παρέμειναν ώσπου οι μοριακοί βιολόγοι άρχισαν να εξετάζουν τις ακολουθίες του DNA αναζητώντας ομοιότητες μεταξύ των γενών, οπότε ανακάλυψαν ότι τα Κνιδώδη δεν ήταν τόσο ιδιαίτερη τάξη όσο είχαν αρχικά υποθέσει. Για την ακρίβεια δεν ήταν καν μία μόνο τάξη. Η κατάσταση έμπλεξε τόσο πολύ τους φυτολόγους που το 1998 συνέστησαν την Ομάδα Φυλογένεσης Αγγειοσπέρμων (κάτι σαν τους Avengers αλλά χωρίς μάσκες, μπέρτες και ασπίδες) για να ξεμπερδέψουν το κουβάρι. Η ΟΦΑ δημοσίευσε την εκδοχή της για το σύστημα ανθο-φυτολογικής ταξινόμησης το 1998, και την ενημέρωσε εκ νέου το 2003 και το 2009.

Το 2002, μια ομάδα φυτολόγων και μοριακών βιολόγων στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο κατέγραψε τα δομικά χαρακτηριστικά, τα κυτταρικά οργανίδια, τις ιδιότητες παραγωγής (ή μη) κόμμεως, και τις ακολουθίες DNA επιλεγμένων γονιδίων από όλα τα φυτά που είχαν αρχικά ταξινομηθεί στα Κνιδώδη και τις συναφείς τάξεις. Αποτέλεσμα: συγκρίνοντας ακολουθίες των περιοχών DNA rbcL, trnL-F, ndhF και matK, επιβεβαιώθηκε η στενή σχέση μεταξύ λυκίσκου και ινδικής κάνναβης, και επίσης ότι ανήκουν στην ίδια οικογένεια, τα Κανναβοειδή. Επίσης ανακάλυψαν ότι η οικογένεια Κανναβοειδών έχει κοινό πρόγονο με άλλες οικογένειες, κι έτσι όλες αυτές οι οικογένειες θα πρέπει να ομαδοποιηθούν. Σαν να μην έφτανε όλο αυτό το μπέρδεμα, επειδή ο όρος Κανναβοειδή ήταν ο παλαιότερος, και η ευρύτερη ομάδα ονομάστηκε επίσης Κανναβοειδή, κάτω από την τάξη των Ροδοειδών.

Το συμπέρασμα όλων αυτών: 1) Μην γίνετε ταξινόμος αγγειόσπερμων παρά μόνο αν σας αρέσει ο πόνος, γιατί 2) η ταξινόμηση αγγειόσπερμων μπορεί να αποδειχτεί μέγας επιβήτωρ. 3) Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι: ανοίξτε και απολαύστε μια homebrew.

Και ναι, πριν ρωτήσετε, υπάρχουν homebrewers που έχουν φτιάξει μπύρα με μαριχουάνα. Ελάχιστες πληροφορίες θα βρείτε στο διαδίκτυο, αφού τα homebrew forums δεν επιτρέπουν συζητήσεις με αυτό το θέμα, και τα forums των χρηστών ινδικής κάνναβης είναι παντελώς ασαφή. Τα μόνα που βρήκαμε είναι τα εξής: 1) αποξηράνετε πρώτα τις φούντες, και στη συνέχεια 2) προσθέστε τις στο βρασμό αφότου τις μουλιάσετε σε νερό για να ξεφορτωθείτε τις χειρότερες από τις υδατοδιαλυτές πίσσες. Ιδέα δεν έχω γιατί δεν προσπαθεί κανείς να κάνει dry-pot στη μπύρα του (κατά το dry-hop), αφού παρά τις ανησυχίες που εκφράζουν μερικοί, οι πιθανότητες επιμολύνσεων του γλεύκους από το φυτό είναι πολύ χαμηλές, ειδικά αν το απολυμάνετε πρώτα.

Όσο για τον καταλληλότερο τύπο μπύρας να φτιάξετε, διαβάζω ότι η φούντα ταιριάζει σε συνταγές πολύ σκουρόχρωμων ales. Οποιοδήποτε στυλ μπύρας με στιβαρή βυνώδη βάση λογικά αρκεί για να αντισταθμίσει οποιεσδήποτε παράταιρες επιγεύσεις ενδεχομένως παρουσιαστούν. Τέλος, η τετραϋδροκανναβινόλη είναι διαλυτή σε αλκοόλ, οπότε θέλετε η μπύρα σας να περιέχει τουλάχιστον 8% ABV για να επιτύχετε μέγιστη απόδοση (ή ακολουθήστε χαρωπά την οικονομική οδό και κάντε εκχύλιση σε vodka και προσθέστε το εκχύλισμα στο γλεύκος κατά την εμφιάλωση / εμβαρέλωση.)

Και όχι όχι όχι, δεν τα έχουμε δοκιμάσει αυτά τα πράγματα εμείς εδώ στο beer.gr. 🙂

ΥΓ: Μην ξεχνιόμαστε, να γυρνάει, μοιραστείτε το με τους φίλους σας.